Spis treści tej książki to trzy słowa: przedtem, teraz, później. W takiej to oto przestrzeni czasowej zaglądamy do jednej z madryckich dzielnic, do okazałych kamienic, skromniejszych domów, czy miejsc, które z trudem zasługują na miano domu, bo są miejscem tymczasowego schronienia. Do dzielnicy, która barwnością, kolorytem budzi tęsknoty, pragnienia, spokój i jednocześnie pobudza. Dzielnicy, która jest taka jak ci, którzy w niej mieszkają. A oni są - jak pisze autorka - najwartościowszym elementem tego pejzażu, różnorodni i odmienni, uporządkowani bądź chaotyczni.
W powieści Pocałunki składane na chlebie nie ma fajerwerków - jest codzienności z jej barwnością, z radościami, smutkami, pasjami i nudą, czyli tym wszystkim, czego doświadczamy w każdym dniu i czego doświadczają bohaterowie książki.
Czas w jakim ich poznajemy jest czasem kryzysu - pensje maleją, przedsiębiorcy zwalniają pracowników, banki odbierają mieszkania tym, którzy nagle, w wyniku załamania rynku finansowego, nie mogą sobie pozwolić na płacenie kolejnych rat kredytu. W szkołach pojawiają się dzieci bez drugich śniadań, pracy - nawet w barach, czy stróżówkach - trzeba szukać przez znajomych i z polecenia, a utrata dorobku życia w postaci własnej firmy przydarza się zbyt często.
Rodziny zamieszkujące opisywaną dzielnicę parają się rożnymi rzeczami. I w tym, co robią zawodowo, ale także w życiu rodzinnym, czy wśród przyjaciół widać ów wspomniany powyżej kryzys. Widać, ale mimo, iż zdarza się, że jest on dominującym tematem w rozmowach, powieść nie wybrzmiewa negatywie, ani przygnębiająco. Owszem - niektórzy z bohaterów czują się zdezorientowani, oszołomieni tym, co ich spotkało, lecz jednocześnie wciąż z dużą dawką zaufania spoglądają w przyszłość, wierzą, że gdy tylko przetrwają ciężkie momenty, to będzie lepiej. Umacniają ich w tym przekonaniu bliscy, sąsiedzi, ludzie, dobrego serca, którzy wciąż jeszcze mają więcej (pieniędzy, możliwości, determinacji) niż inni.
Pocałunki składane na chlebie to wyjątkowa, bo literacka, szansa na to, by zajrzeć do domów, życia Madrytczyków. Życia, spokojnego w niespokojnych czasach, życia, któremu globalizacja i kryzysy finansowe stawiają wyzwania, życia, które możemy uznać za dobre wówczas, gdy wokół nas mamy dobrych ludzi.
Zajrzyjcie do Madrytu opisanego przez Almudenę Grandes.
Komentarze