Paweł Zyzak. Gorszy niż faszysta.

Wydane przez

Wydawnictwo Zysk i S-ka

„Gorszy niż faszysta” to książka traktująca o tym, co działo się w Polsce po opublikowaniu pierwszej książki Pawła Zyzaka - „Lech Wałęsa – idea i historia. Biografia polityczna legendarnego przywódcy 'Solidarności' do 1988 roku”. Pierwsza książka Zyzaka została wydana w roku 2008. I co się stało? Ano parę ważnych rzeczy. Przyznam, że nie zdawałam sobie sprawy z tego, na jaką skalę publiczność była manipulowana w związku z pojawieniem się książki. Właśnie te manipulacje i postawa wielu osób ze świecznika, w tym ludzi piastujących najwyższe stanowiska państwowe, są dla mnie najciekawszym wątkiem książki.

Dużo działo się po tym, jak wyszła książka Zyzaka. Barbara Kudrycka, która była wtedy i jest dzisiaj ministrem nauki i szkolnictwa wyższego, chciała nasłać kontrolę na Uniwersytet Jagielloński, gdzie Zyzak obronił pracę magisterską, która jest podstawą książki. Później Kudrycka wpadła na pomysł zorganizowania konferencji metodologicznej. Z tej okazji Andrzej Nowak, promotor pracy magisterskiej Zyzaka i wydawca jego pierwszej książki, przypomniał, że jedyną konferencję na temat metodologii historii politycy zorganizowali w Otwocku na przełomie lat 1951 i 1952. Co jeszcze się działo? Otóż politycy atakowali Instytut Pamięci Narodowej, chociaż książkę wydały „Arcana”, a w IPN-ie nie pracował ani Nowak, ani, do czasu wydania książki, Zyzak. No i wreszcie Lech Wałęsa obraził się do tego stopnia, że zapowiedział, iż nie będzie brać udziału w żadnych uroczystościach, a nawet, że opuści Polskę.

Najsmutniejsze w tym wszystkim, ale też w pewnym określonym kontekście najśmieszniejsze, jest to, że najgłośniej krzyczący książki nie przeczytali. Dochodziło do tak kuriozalnych sytuacji, że pośród czterech uczestników programu „Warto rozmawiać”, której to audycji tematem była książka Zyzaka, cały tekst przeczytał tylko jeden dyskutant – profesor Nowak. Tę w pewien sposób historyczną audycję można obejrzeć TUTAJ – chodzi o drugą część programu, bo gościem części pierwszej jest Paweł Zyzak.

Moim faworytem, jeśli chodzi o tych, którzy książki nie przeczytali, ale za to krytykowali jej Autora, a także profesora Nowaka, IPN, a nawet braci Kaczyńskich :-), jest Jacek Żakowski. Oto fragment rozmowy, którą z Żakowskim przeprowadził Robert Mazurek i którą w swojej najnowszej książce cytuje Zyzak:

Robert Mazurek: - Książka Zyzaka była brutalna?

Jacek Żakowski: - Była.

RM: - Obawiam się, że pan jej nie czytał.

JŻ: - Nie całą. Istotą sporu w tej sprawie była rola IPN, bo gdyby to było całkiem prywatne przedsięwzięcie, a nie organizowane i sponsorowane przez państwo...

RM: - Ależ było!

JŻ: - I Zyzak nie pracował w IPN?

RM: - Kiedy książkę pisał i wydawał – nie. Potem przez kilka miesięcy, zdaje się, że pakował w IPN książki.

JŻ: - I może jego opiekunem i promotorem nie był profesor z IPN?

RM: - Nie był. Andrzej Nowak nie pracował w IPN.

A zatem Żakowski ksiązki nie przeczytał. Nie wie też, że książkę wydała firma prywatna, której państwo nie sponsorowało. Nie wie, że Zyzak pisząc książkę w INP-ie nie pracował. Nie wie, że w IPN-ie nie pracował profesor Nowak. Nie wiedząc tego wszystkiego mówi jednak: - No dobrze, i zaraz mi pan wytłumaczy, że to wszystko nie miało nic wspólnego z IPN i z nagonką na Wałęsę, którą prowadzili Kaczyńscy. Ja w to nie wierzę.

Na co Mazurek: - Fakty temu przeczą, ale wobec pańskiej wiary jestem bezradny, więc zmieńmy temat. [Oryg. Kaczyński wymaga terapii. Rozmowa Mazurka. Jacek Żakowski. „Rzeczpospolita” 9.IV.2011. W książce Zyzaka – s. 433]

Tekst liczy sobie 511 stron. Bibliografia zajmuje 47 stron i jest podzielona na archiwa, źródła o charakterze wspomnieniowym, literaturę naukową i popularną, prasę, materiały filmowe i dźwiękowe, Internet. Na koniec mamy 15 fotografii.

Najkrócej i najtrafniej o najnowszej książce Zyzaka wypowiedział się Sławomir Cenckiewicz, którego opinia zamieszczona jest na pierwszej stronie okładki: Zapis społecznej choroby, której objawem jest abdykacja rozumu.