Wydane przez
Wydawnictwo Czytelnik
Książka "Zrozumieć świat" to zapis rozmów, jakie w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku Wiktor Osiatyński przeprowadził z uczonymi rozmaitych dyscyplin. Takich rozmów, które były publikowane w prasie i w poprzednich książkach, Osiatyński przeprowadził ponad 80. W tomie "Zrozumieć świat" Osiatyński prezentuje rozmowy na temat nauki, człowieka, języka, prawa, sprawiedliwości, wartości i mądrości, a jego interlokutorami są tacy koryfeusze nauki i znakomici autorzy, jak chociażby Noam Chomsky, Alvin Toffler, Philip Zimbardo, Linus Pauling czy Tadeusz Bielicki.
Każdy z siedmiu rozdziałów tematycznych zawiera zapis trzech rozmów, co pozwala na pokazania szerokiego spektrum poglądów reprezentowanych przez myślicieli określonych dyscyplin. Ja akurat trochę żałuję, że pośród rozmów z ekonomistami nie ma wywiadu z kimś, kto sytuuje się na biegunie przeciwnym do Keynesizmu, np. z Hayekiem, Misesem czy Rothbardem, ale w żadnym razie nie jest to zarzut wobec Autora :-)
W rozdziale poświęconym nauce Osiatyński przedstawia rozmowę z Linusem Paulingiem, który twierdzi, że "mamy dzisiaj całkiem głęboką wiedzę na temat fenomenu życia" dodając, iż jego zdaniem, "samo życie nie kryje już żadnych tajemnic", co oznacza, że "możemy stworzyć racjonalną filozofię i racjonalne podejście do świata jako całości, we wszystkich jego aspektach". Zaraz potem idzie wywiad z Fritjofem Caprą, który z kolei utrzymuje, że "uczeni mają do czynienia z przybliżonym modelem rzeczywistości" i że "nauka nie zajmuje się prawdą".
Dodatkową wartością tomu "Zrozumieć świat" jest to, że zawiera on rozmowy, o których Osiatyński w wywiadzie mówi tak:
"W tej książce są dwie rozmowy - z polskim antropologiem Tadeuszem Bielickim i z rosyjską biolożką Walentyną Leonowicz - które uważam być może za najważniejsze z ponad 80 rozmów z wybitnymi uczonymi, jakie zrobiłem. Bielicki bardzo silnie przeciwstawia się socjobiologii: przekonaniu, że jesteśmy tylko nosicielami genów i wszystko, co robimy, z tego wynika. Leonowicz mówi, że wśród małp naczelnych w stadzie istnieją dwa mechanizmy integracji społecznej. Jeden - intelektualny, oparty na dyskursie. Drugi to kontrola emocji. U zwierząt tę rolę pełnią mechanizmy fizjologiczne. U człowieka to wędzidło stanowią moralność, religia, kultura."
Osiatyński jest znakomitym rozmówcą - doskonale orientuje się w tematach, na które rozmawia, jest dociekliwy i krytyczny. O Paulingu, laureacie nagrody Nobla z chemii, pisze: "Miałem wrażenie, że niektórych pytań, na przykład dotyczących tego, co w świecie jest tajemnicze i niezbadane, Pauling nie rozumiał albo je odrzucał."
Książka jest znakomita, skłania do głębokiej refleksji i zachęca do kolejnej lektury, dzięki której można poznać dzieła tych, z którymi Osiatyński rozmawia. Tom "Zrozumieć świat" to kapitalny, bardzo przyjazny czytelnikowi, przewodnik po świecie najbardziej fascynującym - świecie idei.
Komentarze