Wydane przez
Wydawnictwo Czarne
Wydawnictwo Czarne
Podczas lektury książki o czeczeńskich kobietach Petry Prochazkovej czułam żal, współczucie, złość. Podczas lektury „Friszty” moje uczucia spotęgowały się – byłam wściekła, rozżalona, na skraju łez.
„Friszta” to opowieść o życiu kobiet w Kabulu. Co istotne, oglądamy Kabul po odejściu talibów, czyli ten bardziej tolerancyjny, stwarzający szansę na normalne życie, ten rozbrzmiewający muzyką, a nie tylko nawoływaniem mezuzina.
Narratorką jest Rosjanka, Herra, która z miłości przyjechała do Afganistanu. Tam poślubiła Nazira i nagle jej życie uległo gwałtownej przemianie. W domu, który stał się teraz jej domem mieszka Friszta (siostra Nazira) z mężem i dziećmi, mieszkają rodzice Nazira i jego dziadek. Pewnego dnia pojawia się tam, przyprowadzony przez krewniaczkę lekarkę młody człowiek, który razi swym wyglądem i zachowuje się zdecydowanie zbyt dorośle.
Frisztę bije mąż. Bije, bo córka ubrała nie taką jak on uznał, że jej wolno sukienkę. Przypala żonę papierosem, bo zgodziła się, by najstarsza córka zaczęła chodzić do szkoły dla dziewcząt, w której nie trzeba nosić burki. Katuje ją, bo… może.
Herra ma dobrego męża. On jej nie bije. On tylko karze ją szczypiąc wnętrza jej ud tak silnie, że następnego dnia są całe fioletowe. On tylko nazywa ją kurwą, suką, załganym kocmołuchem.
Herra i jej mąż są wykształconymi ludźmi. Mówią w kilku językach, zdobyli wyższe wykształcenie. A w noc poślubną, gdy okazuje się, że dziewczyna nie jest dziewicą jej mąż oświadcza „Już nie jestem afgańskim mężczyzną”.
Czytałam już różne książki o sytuacji kobiet w krajach muzułmańskich. Rzadko wśród nich można znaleźć opowieść o kobiecie, która zrezygnowała, mniej lub bardziej, świadomie z cywilizacji (to słowo klucz), by schronić się pod burką i która, już świadomie, chce pod ową burką chować się nadal. Beznamiętna opowieść narratorki, jej objaśnianie kabulskiego świata jakie czyni na rzecz Amerykanów z konwoju pomocy, budzą moje przerażenie. Im więcej przeczytałam, tym silniejszy odczuwałam sprzeciw.
Warto przeczytać. Choćby po to, by sprawdzić siebie.
Komentarze